คือประเพณีการฟ้อนผีของชาวล้านนา คล้ายกับการลงผี (เข้าทรง) ผีเจ้าพ่อของท้องถิ่นอื่น นิยมเรียกกันว่า "ฟ้อนผีมด-ผีเม็ง" เป็นการฟ้อนรำเพื่อสังเวยผีบรรพบุรุษ ซึ่งชาวล้านนา (ชาวบ้านในท้องถิ่นภาคเหนือ) นับถือกัน เป็นประเพณีเก่าแก่ที่สันนิษฐานกันว่ารับมาจากชาวมอญ เพราะคำว่า "เม็ง" ภาษาล้านนาหมายถึงชาวมอญการแต่งกายของผู้เข้าร่วมพิธีก็จะคล้ายกับชาวมอญ ประเพณีฟ้อน ผีมด-ผีเม็ง นิยมทำกันในช่วงเดือน 5 เหนือ (เดือน 3 ของภาคกลาง) หรือประมาณเดือนกุมภาพันธ์ไปจนย่างเข้าฤดูฝน ซึ่งเป็นช่วงที่ชาวบ้านเกี่ยวข้าวเสร็จแล้วและยังว่าง เหมาะที่ญาติพี่น้องจะมารวมตัวพบปะกันเพื่อช่วยกันจัดเตรียมงาน และถือโอกาสสังสรรค์เป็นงานรวมญาติของคนในสายตระกูลไปด้วยในตัว
ประเพณีฟ้อน ผีมด-ผีเม็ง นี้จะจัดกันภายในสายตระกูล ตามคติความเชื่อของชาวล้านนา คนเราจะมีผีบรรพบุรุษ (บางครั้งเรียก ผีปู่ย่า หรือ เจ้าปู่เจ้าย่า) ซึ่งหมายถึงปีผู่ย่าตายายญาติผู้ใหญ่ในวงศ์ตระกูลที่เสียชีวิตไปแล้ว ยังคอยปกปักรักษาคุ้มครองลูกหลานในวงศ์ตระกูล ความหมายในอีกแง่หนึ่ง "ผีมด" หมายถึงผีระดับชาวบ้าน สืบเชื้อสายจากชาวไทใหญ่ ส่วนผีเม็ง หมายถึงผีระดับแม่ทัพนายกอง สืบเชื้อสายจากชาวมอญ ลูกหลานจะทำที่สถิตของผีบรรพบุรุษที่เรียกว่า "หอผี" ไว้ทางทิศหัวนอนของบ้านผู้เป็น "เก๊าผี" หมายถึงผู้หญิงที่เป็นใหญ่ที่สุดในวงศ์ตระกูล ด้วยเหตุนี้เมื่อถึงเวลาอันสมควร ก็จะต้องจัดพิธีเพื่อสังเวยผีบรรพบุรุษ อาจจะจัดเป็นรอบทุกๆ 2 ปีหรือ 3 ปีแล้วแต่จะกำหนด
ประเพณีการฟ้อนผีจะจัด 2 วัน วันแรกเรียกว่า "วันข่าว" หรือ "ป่าวข่าว" เป็นการบอกให้ญาติพี่น้องในสายตระกูลมาร่วมชุมนุมกันที่บ้านงานเพื่อเตรียมงานก่อนจะถึงวันงาน ส่วนอีกวันเป็นวันจริงที่มีการเชิญผีเข้าทรงและมีพิธีกรรมการฟ้อน โดยหอผีแต่ละหอหรือตระกูลผีแต่ละตระกูลจะจัดงานฟ้อนผีไม่ให้ซ้ำกับวันงานของตระกูลอื่น เพราะจะมีการเชิญคนทรงและผีจากตระกูลอื่นมาร่วมงานด้วย
Day | Members | Gain | % Gain |
---|---|---|---|
May 07, 2024 | 45 | 0 | 0.0% |
February 19, 2024 | 45 | 0 | 0.0% |
January 05, 2024 | 45 | 0 | 0.0% |
November 21, 2023 | 45 | 0 | 0.0% |
October 20, 2023 | 45 | 0 | 0.0% |
September 20, 2023 | 45 | +2 | +4.7% |
August 21, 2023 | 43 | +1 | +2.4% |
July 19, 2023 | 42 | 0 | 0.0% |
June 24, 2023 | 42 | 0 | 0.0% |
March 22, 2023 | 42 | 0 | 0.0% |
March 06, 2023 | 42 | 0 | 0.0% |
September 27, 2022 | 42 | +1 | +2.5% |
August 29, 2022 | 41 | -1 | -2.4% |
July 21, 2022 | 42 | -1 | -2.4% |
March 14, 2022 | 43 | +2 | +4.9% |
February 17, 2022 | 41 | +8 | +24.3% |